نحوه عملکرد کلینیک توانبخشی شناختی دکتر پریسا خسروتاش
متخصص روان شناسی تربیتی
روان شناس کودک و نوجوان، مشاور تحصیلی
در کلینیک توانبخشی شناختی دکتر پریسا خسروتاش چه فعالیت هایی صورت می گیرد؟
به بخشی از علوم شناختی که به مداخله و تقویت توانایی های شناختی اختصاص دارد، توانبخشی شناختی گفته می شود. در واقع توانبخشی شناختی از برنامه های هدفمندی تشکیل شده که هدفش ترمیم یا بهبود کارکردهای شناختی مغز است.
پایه توانبخشی شناختی بر این اصل استوار است که اگر فردی در عملکردی مهارت پیدا کند، ساختار مغزی درگیر در آن عملکرد نیز تقویت می شود. مغز یک عضو انعطاف پذیر و تغییرپذیر است و می توان با توانبخشی شناختی، آن را ترمیم و تقویت نمود. برای مثال کودکی را درنظر بگیرید که علائم نقص توجه و بیش فعالی و نشانه های رفتاری مانند افت تحصیلی، نافرمانی و پرخاشگری دارد. با ارزیابی شناختی می توان متوجه شد که او در کدام بخش کارکرد شناختی دچار نقص است. در واقع نقص در رفتار این کودک، از نقص در کارکردهای شناختی اش نشات می گیرد و لازم است بر روی همان حیطه های خاص، درمان های توانبخشی شناختی را دریافت نماید. توانبخشی شناختی در اختلالاتی مانند بیش فعالی - نقص توجه ADHD))، اختلال یادگیری LD))، اوتیسم Autism))، اضطراب و افسردگی موثر خواهد بود.
مراحل توانبخشی شناختی به این صورت خواهد بود: ۱ – انجام مصاحبه بالینی: ارزیابی های بالینی، پایه و اساس شروع یک فرآیند درمانی خواهد بود. ۲- انجام آزمون های تخصصی: جهت مشخص نمودن حیطه ای که باید مورد درمان یا تقویت قرار بگیرد، این آزمون ها انجام خواهد شد. این آزمون های شناختی کاملا تخصصی هستند و هر کدام حیطه خاصی را بررسی می کنند. ۳- تفسیر و بررسی آزمون های انجام شده: تفسیر این آزمون ها نیازمند دانش کاملا تخصصی در این حیطه خواهد بود. به طور مثال: اگر فردی در حیطه توجه دچار آسیب شده، در چه نوع توجهی دارای اختلال است (توجه انتخابی، توجه پایدار و یا سایر موارد توجه). ۴- انجام برنامه توانبخشی شناختی: برنامه کاملا تخصصی شده در زمینه ارزیابی شده، پیاده خواهد شد. در این مرحله، مداخله با توجه به سطح و نوع مشکل آغاز خواهد شد. ۵- انجام آزمون های میان دوره ای: در حین برنامه توانبخشی شناختی جهت بررسی درستی یا نادرستی روند درمان از این آزمون های میان دوره ای استفاده خواهد شد. ۶- جهت بررسی نتیجه، از آزمون های پایان دوره ای بهره گیری خواهد شد.
